ქართული ისტორიული საბუთების კატალოგი

არზა ხიზან თამაზ ქურცაძისა, შინდისელი თავყელიშვილის მიერ მისი აკლებისა და საქონლის წართმევის თაობაზე ოქმი ერეკლე II-ისა იასაულ ავთანდილ ხერხეულიძისადმი, მომჩივანისთვის წართმეული საქონლის დაბრუნების შესახებ

საუკუნე
XVIII
წელი
1779 წ. 12 იანვარი.
ტექსტის მატარებელი

ქაღალდი 

ავთენტურობა
პირი
დაცულობის ადგილი
საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
შიფრი
1753/59, გვ.64
მასალა

ქაღალდი ყვითელი, დაწერილი ლურჯი მელნით

ფორმა
კოდექსი
კეფების/ფურცლების რაოდენობა
1
დამწერლობის სახეობა
  • მხედრული
მდგომარეობა

მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში.

მითითებული თარიღი

ქორონიკონი  უΩზ (1779), იანვრის იბ (12). 

ბეჭედი
შენიშვნა

1. საბუთი გადაწერილია გიორგი ბოჭორიძის მიერ 1930-1936 წწ.-ში.

2. დედნის აღწერა გიორგი ბოჭორიძის მიერ: ,,დედანი. 19x9,8 cm.. დაწერილი თეთრ ქაღალდზე  მხედრული ხელით განკვეთილობის ნიშნად ადგილ-ადგილ ნახმარია თითო წერტილი", დედანი, ხეც, Hd 2155.

3. გვიანდელი სათაური - ,,ხრცელს დავითისშვილის ზაალის ყმას ქურცაძე თამაზას შინდელის თავყელისშვილისაგან აკლება მოუხსენებიათ“.

4. იასაული (თურქ.) - ქართულად მანდატური, ბოქაული, ხელჯოხიანი. იგი ადმინისტრაციულ-პოლიციური სამსახურის ყველაზე დაბალი და გავრცელებული მოხელე იყო.  საპოლიციო ხასიათის სამუშაოს აღმსრულებელი, რომელიც  ეშიკაღასბაშის უწყებაში შედიოდა. თბილისში სპეციალური საიასაულო სახლი იყო, სადაც დასაკითხად მიჰყავდათ დამნაშავეები. იასაული იყო განაჩენების და მეფის ბრძანების აღმსრულებელი. მას აგრეთვე აგზავნიდნენ წერილისა თუ ბრძანების ადგილზე გადასაცემად, ვინმეს გამოსასახლებლად. ისინი მრავალ უწყებას ემსახურებოდნენ. სამეფო იასაულები გათვალისწინებული იყო 23 იასაული, სადედოფლო - 17. გარდა ამისა იასაულები ჰყავდათ ერისთავებსაც. ზოგჯერ დიდი მოხელეები ინიშნებოდნენ იასაულებად განაჩენის აღსასრულებლად.                      

5. ხიზანი - მებატონის რისხვისაგან, მტრის შემოსევისაგან ან ეპიდემიის შედეგად აყრილი და ახალ ადგილს თავშეფარებული.