ქართული ისტორიული საბუთების კატალოგი

განაჩენი მდივანბეგებისა მდივან სულხანის და იბრეიმ ბეგისშვილის სადავო წყლის ვახტანგ VI-ის კანონის მიხედვით განაწილების შესახებ, დამტკიცებული ერეკლე II-ის მიერ

საუკუნე
XVIII
წელი
1773 წ. 14 ივნისი
ტექსტის მატარებელი

ქაღალდი

ავთენტურობა
პირი
დაცულობის ადგილი
საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
შიფრი
1753/54, გვ.195
მასალა

ქაღალდი მოყვითალო, დაწერილი ლურჯი მელნით.

ფორმა
კოდექსი
კეფების/ფურცლების რაოდენობა
1
ზომები
213X128
დამწერლობის სახეობა
  • მხედრული
განკვეთილობა

წერტილი ადგილ ადგილ.

მდგომარეობა

მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში. 

მითითებული თარიღი

ქორონიკონი  უΩდ (1776),  ოქტომბრის იგ (13).

დამტკიცება

 ერეკლე II, მდივანბეგები - იოანე ორბელიანი, თეიმურაზ ციციშვილი, მოურავი იესე ამილახვრისშვილი, მდივანი იოსები.

ბეჭედი
გამოცემები

ისიდორე დოლიძე, ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. IV,  1972 წ. გვ.647

შენიშვნა

ვახტანგ VI-ის სამართლის მიხედვით: ,,წყლის გატარებას ვერას ალაგს ვერ დაუშლის, ვერც საყდარში, ვერც ზვარში და ვერც ხოდაბუნში …არას უშლის".

საბუთი  გადაწერილია გიორგი ბოჭორიძის მიერ 1933-1936 წწ.-ში.

პირი აღწერა გიორგი ბოჭორიძის მიერ: ,,პირი, დაწერილი ლურჯ ქაღალდზე მხედრული ხელით.  ზომა 21,5X17,2, განკვეთილობის ნიშანი ნახმარი არ არის", ხეც, Hd 4235.

მდივანბეგი (თურქ. სპარს.) -  სამეფოს უმაღლესი მსაჯული; სასამართლოს თავმჯდომარე მეფის მუდმივი მოსამართლე; მსაჯულთუხუცესი. მრჩეველი. პირველად იყვნენ ცოტანი, XVIII ს.ში ოცდაათს გადააჭარბა.

მდივანი (არაბ. - სახელმწიფო საბჭო, სამეფო კანცელარია) - საპატიო მოხელე, რომელიც სამეფო კარზე და სახელმწიფო დაწესებულებებში  ადგენდა სხვადასხვა სახის დოკუმენტებს; საამისოდ ის გადიოდა საგანგებო მომზადებას; მდივნისათვის აუცილებელ ძირითად მოთხოვნას წარმოადგენდა: დიდი განათლება, ენების ცოდნა და სამდივნო საქმეში დახელოვნება. ყველა მდივანი თანაბარი უფლებებით სარგებლობდნენ და ,,უხუცესი" არ ჰყავდათ. ქართლ-კახეთში ექვსი მდივანი ჰყოლიათ. ერეკლე II-ის დროს მათი რიცხვი ათამდე გაზრდილა. მდივანი არა მარტო ადგენდა საბუთებს, არამედ უშუალო მონაწილეობასაც ღებულობდა ამა თუ იმ ღონისძიების გატარებაში.  მდივნობა შემოსავლიანი და საპატიო სახელო იყო. მდივნობა მემკვიდრეობით გადადიოდა.