ქართული ისტორიული საბუთების კატალოგი

ბატონ-ყმობის წესების დაცვის პირობის წიგნი ფარსადან ესიტაშვილისა სახლთუხუცეს-მილახვარ ქაიხოსრო ჩოლაყაშვილისადმი, დამტკიცებული ერეკლე II-ის მიერ

საუკუნე
XVIII
წელი
1782 წ. 18 თებერვალი
ტექსტის მატარებელი

ქაღალდი

ავთენტურობა
დედანი
დაცულობის ადგილი
საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
შიფრი
1448/1558
მასალა

ქაღალდი მოყვითალო, დაწერილი შავი მელნით

ფორმა
კოდექსი
კეფების/ფურცლების რაოდენობა
1
ზომები
626X460
დამწერლობის სახეობა
  • მხედრული
განკვეთილობა

წერტილი და მძიმე ადგილ-ადგილ 

მდგომარეობა

მოღწეულია სრული სახით, რესტავრირებული

მითითებული თარიღი

 ჩღპბ, თებერვლის იჰ (18), ქორონიკონს  უო (1782), 

დამტკიცება

ერეკლე II, ბატონიშვილები - ვახტანგი, გიორგი, იულონი, მირიანი, დედოფალი დარეჯანი, ქიზიყის მოურავი რევაზი, ქალაქის მოურავი დავითი, მდივანბეგები - ქაიხოსრო, მზეჭაბუკი, ეშიკაღასბაში გარსევანი, ყორიასაულბაში ზაზა, მსაჯული იესე

ხელრთვა
ბეჭედი
დამწერი
გამოცემები
შენიშვნა

1. მილახვარი - სამხედრო მოხელე, სარდლის მოადგილე; სამხედრო უწყების ხელმძღვანელი. ეს სახელო ჩამოყალიბდა XVIII-ის  II ნახევარში. ისინი აგრეთვე ასრულებდნენ სამეფოს სამეურნეო-საფინანსო საქმეებში - ამ უწყების არც ერთი მნიშვნელოვანი საქმე არ გადაწყდებოდა მილახვრისა და მიშკარბაშის გარეშე.

2. სახლთუხუცესი იგივე აბრამადი - მეფის კარის მოხელე; მეფის სასახლის მმართველი, მასვე ექვემდებარებოდა სამეფოს შემოსავალ-გასავალი და მასთან დაკავშირებული მოხელე-მოსაქმენი. სამეურნეო-საფინანსო ზედამხედველი, სასახლის მსახურთა უფროსი, გვხვდება XV ს-იდან.

3. პირობის წიგნი - რაიმე დადებული პირობის აღმნუსხველი საბუთი. XVIII ს-ში გამონაკლისის სახით პირობის მაგიერ იხმარებოდა სპარსული ტერმინი ,,შართლამის (პირობა) წიგნი".  მაგ. დედოფალ დარეჯანის მიერ 1796 წ. სამღებროს მოიჯარადრისთვის გაცემული პირობა - ,,ესე შართლამის წიგნი გიბოძეთ ...".