განაჩენი მდივანბეგებისა იოსებ [თუმანიშვილის] და მროველი ნიკოლოზის სადავო ყმის იოსებ [თუმანიშვილისთვის] მიკუთვნების შესახებ, დამტკიცებული ერეკლე II-ის მიერ
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1768 წ. 25 მაისი
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- პირი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1450, 46/185, 130v-131r
- მასალა
ქაღალდი ნაცრისფერი, დაწერილი შავი მელნით
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 2
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- მდგომარეობა
მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონი უნვ (1768), მაისის კე (25)
- დამტკიცება
ერეკლე II
- ბეჭედი
-
- გამოცემები
ისიდორე დოლიძე, ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. IV, 1972 წ. გვ.560
- შენიშვნა
1. იოსებ [თუმანიშვილი]: შვილი მდივან ედიშერ [თუმანიშვილის]; საბუთში მოიხსენიება იოსებ მდივნისშვილად.
2. რეგისტრირებულია რუსეთის ადმინისტრაციის მიერ 1826 წ. 31 მარტი. სოვეტნიკი დიმიტრი თარხანოვი.
3. ამონარიდი განაჩენიდან: ,,დავთარში სამროვლოთ რომ სწერია, ამ ერთის კაცის სათხოვარი სამროვლოს უნდა მოაკლდეს და მდივნის ედიშერის ყმის სათხოვრის ანგარიშს უნდა დაემატოს“.
4. მდივანბეგი (თურქ. სპარს.) - სამეფოს უმაღლესი მსაჯული; სასამართლოს თავმჯდომარე მეფის მუდმივი მოსამართლე; მსაჯულთუხუცესი. მრჩეველი. პირველად იყვნენ ცოტანი, XVIII ს.ში ოცდაათს გადააჭარბა.
5. მდივანი (არაბ. - სახელმწიფო საბჭო, სამეფო კანცელარია) - საპატიო მოხელე, რომელიც სამეფო კარზე და სახელმწიფო დაწესებულებებში ადგენდა სხვადასხვა სახის დოკუმენტებს; საამისოდ ის გადიოდა საგანგებო მომზადებას; მდივნისათვის აუცილებელ ძირითად მოთხოვნას წარმოადგენდა: დიდი განათლება, ენების ცოდნა და სამდივნო საქმეში დახელოვნება. ყველა მდივანი თანაბარი უფლებებით სარგებლობდნენ და ,,უხუცესი" არ ჰყავდათ. ქართლ-კახეთში ექვსი მდივანი ჰყოლიათ. ერეკლე II-ის დროს მათი რიცხვი ათამდე გაზრდილა. მდივანი არა მარტო ადგენდა საბუთებს, არამედ უშუალო მონაწილეობასაც ღებულობდა ამა თუ იმ ღონისძიების გატარებაში. მდივნობა შემოსავლიანი და საპატიო სახელო იყო. მდივნობა მემკვიდრეობით გადადიოდა.
