მიმბაშობის და ჯამაგირის წყალობის წიგნი ერეკლე II-ისა, სპილენძის მადნის უზბაშ სოლომონ მხარგრძელი-არღუთოვისადმი
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1797 წ. 4 მარტი
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- პირი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1449/848
- მასალა
ნაცრისფერი ქაღალდი, დაწერილი შავი მელნით
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 1
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- განკვეთილობა
წერტილი ოთხგან
- მდგომარეობა
მოღწეულია სრულად, კარგ მდგომარეობაში
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონსა უპე (1797); მარტის დ (4)
- დამტკიცება
გიორგი XII
- ბეჭედი
-
- გამოცემები
ერეკლე II-ის მიერ გაცემული საბუთები, 1736-1797 წლები, 2008 წ. გვ.225.
- შენიშვნა
1. დოკუმენტი გადაწერილია XIX-ის დასაწყისში.
2. წყალობას ახლავს სამიმბაშო შემოსავლის ნუსხა.
3. პირი, ფ.1753/71, გვ.174
4. პირი, ხეც, 760ბ.
5. მიმბაში/მინბაში (თურქ.) - ათასისთავი, ციხისთავი; მინბაში თავისი შინაარსით ციხის უფროსს, ციხის თავს ნიშნავს. მათ მეციხოვნეები ექვემდებარებოდნენ. მინბაშის უპირველესი ამოცანა იყო ციხე-სიმაგრე მოემარაგებინა მცველებით, იარაღით, პროდუქტებით. მინბაში მეფის შემდეგ ერთადერთი ბატონ-პატრონი იყო ციხისა. მინბაშს ქართული ტერმინი ციხისთავი არ განუდევნია და საბუთებში ხშირად გვხვდება ორივე სახელი. XVIII-ის II ნახ.-ში მისი მნიშვნელობა შეიცვალა და როცა ერეკლე II-ემ მორიგე ჯარი შექმნა, ჯარის უფროსებად მინბაშები დააყენა, ერეკლემ მათ დაავალა მორიგე ჯარის გაწვრთნა და ჯარში წესრიგის დაცვა. მაშასადამე მინბაშები ციხის უფროსობის გარდა ჯარის სამხედრო მეცადინეობასაც ხელმძღვანელობდნენ. ისინი სამეფო სამხედრო უწყების მოხეელები იყვნენ და საპატიო მოხელეებად ითვლებოდნენ. მინბაში ზოგჯერ ქალაქის კომენდანტადაც ინიშნებოდა
6. უზბაში (თურქ.) - ასისთავი, ასეულის უფროს; იგი მინბაშის ხელქვეითი მოხელე და სამხედრო უწყებას ეკუთვნოდა. XVII ს-ში მეფის მცველთა რაზმის უფროსი; საქართველოში ყოფილა სამი უზბაში. თითოეულ მათგანს ორმოცი მეთოფე ჰყოლია. XVIII ს-ში ერეკლე II-ის დროს ფუნქცია შეეცვალა და ჯარის ასეულის უფროსი გახდა. მის მოვალეობას შეადგენდა ჯარისკაცების წესრიგზე ზრუნვა. საბუთებში გვხვდება როგორც უზბაში ისე ასისთავი
