ბრძანება ერეკლე II-ისა მინბაშ მაჩაბლისადმი, თოფხანაში მომუშავე დაღბაშ ბერი ელიოზიშვილისთვის ოსების მიერ წართმეული საქონლის დაბრუნების შესახებ
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1795 წ. 4 სექტემბერი
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- დედანი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1448/10516
- ძველი სააღრიცხვო-საარქივო ნომერი
- 117
- მასალა
ქაღალდი ყავისფერი, შესრულებული შავი მელნით
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 1
- ზომები
- 194X153; რესტავრირებული: 206X164
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- განკვეთილობა
წერტილი ადგილ-ადგილ
- მდგომარეობა
რესტავრირებული
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონი უპგ (1795), სექტემბრის დ (4)
- ხელრთვა
-
- ბეჭედი
-
- შენიშვნა
1. მიმბაში/მინბაში (თურქ.) - ათასისთავი, ციხისთავი, მინბაში თავისი შინაარსით ციხის უფროსს, ციხის თავს ნიშნავს. მათ მეციხოვნეები ექვემდებარებოდნენ. მინბაშის უპირველესი ამოცანა იყო ციხე-სიმაგრე მოემარაგებინა მცველებით, იარაღით, პროდუქტებით. მინბაში მეფის შემდეგ ერთადერთი ბატონ-პატრონი იყო ციხისა. ,,მინბაშს" ქართული ტერმინი ციხისთავი არ განუდევნია და საბუთებში ხშირად გვხვდება ორივე სახელი. XVIII-ის II ნახ.-ში მისი მნიშვნელობა შეიცვალა და როცა ერეკლე II-ემ მორიგე ჯარი შექმნა, ჯარის უფროსებად მინბაშები დააყენა, ერეკლემ მათ დაავალა მორიგე ჯარის გაწვრთნა და ჯარში წესრიგის დაცვა. მაშასადამე მინბაშები ციხის უფროსობის გარდა ჯარის სამხედრო მეცადინეობასაც ხელმძღვანელობდნენ. ისინი სამეფო სამხედრო უწყების მოხეელები იყვნენ და საპატიო მოხელეებად ითვლებოდნენ. მინბაში ზოგჯერ ქალაქის კომენდანტადაც ინიშნებოდა.
2. თოფხანა - 1. დაწესებულება, სადაც თოფ-იარაღი ინახებოდა, საცავი; 2. თოფ-იარაღისა და ზარბაზნების დასამზადებელი ქარხანა; არტილერიის სახლი, არსენალი.
3. დაღბაში/დაჰბაში - ათისთავი, მადნის მორიგეების უფროსი.
4. პირი, ფ. 1461, 6/19, გვ. 15r
