ქართული ისტორიული საბუთების კატალოგი

არზა გოგია გერმანოზიშვილის ქვრივისა, ობლების გამოსაკვებად ქმრისგან დარჩენილი ორი კომლი ყმის მისთვის დატოვების და ბეგარაში გაურევლობის თაობაზე ოქმი ერეკლე II-ისა სარდალ- სახლთუხუცეს დავითისადმი, სურსათის მოასილების მიერ ქვრივის კომლების ხელშეუხებლობის შესახებ

საუკუნე
XVIII
წელი
1793 წ. 29 სექტემბერი
ტექსტის მატარებელი

ქაღალდი

ავთენტურობა
პირი
დაცულობის ადგილი
საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
შიფრი
1449/1125
ძველი სააღრიცხვო-საარქივო ნომერი
3
მასალა

ჭვირნიშნიანი ქაღალდი ცისფერი, შესრულებული შავი მელნით

ფორმა
კოდექსი
კეფების/ფურცლების რაოდენობა
2
დამწერლობის სახეობა
  • მხედრული
განკვეთილობა

წერტილი ადგილ-ადგილ

მდგომარეობა

მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში

მითითებული თარიღი

ქორონიკონს უპა (1793), სექტემბრის კთ (29)

ბეჭედი
შენიშვნა

1. ოქმს ახლავს ერეკლე II-ის განკარგულება მდივანბეგ სოლომონისადმი, ხსენებული ორი კომლის ხელშეუხებლობაზე მეთვალყურეობისა და მეფისთვის შეტყობინების  შესახებ.

2. გადამწერის მინაწერი - ,,ასლიდამ თანასწორ გადმოვწერე, თავადი თუმანოვი იოანე“.

3. მინაწერი სხვა ხელით: ,,ამისი ასლი ოქმი მევე მივიღე თავადი იოსებ გიორგის ძე გერმანოზოვი. რადგანაც ამან წერა არ იცოდა ამისი  თხოვნით მოვაწერე გუბერღცკის რეღისტრატორი ნიკოლოზ ბაღინოვი“.

4. სახლთუხუცესი იგივე აბრამადი. მეფის კარის მოხელე; მეფის სასახლის მმართველი, მასვე ექვემდებარებოდა სამეფოს შემოსავალ-გასავალი და მასთან დაკავშირებული მოხელე-მოსაქმენი. სამეურნეო-საფინანსო ზედამხედველი, სასახლის მსახურთა უფროსი, გვხვდება XV ს-იდან.

5. სარდალ-სახლთუხუცესი - ზოგჯერ მეფის ბრძანებით მოხელე ითავსებდა ორ თანამდებობას.

6. მოასილი (იგივე მზევალი) - გადასახადების ამკრეფი, დაბალი ჩინის საპოლიციო აპარატის მოხელე, იასაულის მსგავსი, შედიოდა ეშიკაღასბაშის დაქვემდებარებაში.

7. ბეგარა - უფასოდ მუშაობის მოვალეობა სახელმწიფოს ან ბატონის სასარგებლოდ; ბეგარის სახეობებია: საბატონო, საგზაო, ურმების გაყვანა ბეგარაზე; 2. ყმების ვალდებულება გადაეხადათ ნატურალური ან ფულადი გამოსაღები.

8. კომლი/საკომლო - გლეხის მეურნეობის ერთეული -  ,,საგლეხო მამული" ანუ ,,საკომლო". საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში საკომლოს რაოდენობა განსხვავებული იყო იმის მიხედვით თუ რა დარგი იყო განვითარებული, ან მიწის ნაყოფიერება როგორი იყო.