ბრძანება ერეკლე II-ისა ეშიკაღასბაშ ჯარდანისადმი, დავრიშაშვილების დავის გადასაწყვეტად დავით თუთუნაშვილისა და გორის მოქალაქეების სასამართლოში მიწვევის შესახებ
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1784 წ. 3 ივლისი
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- დედანი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1448/1414
- ძველი სააღრიცხვო-საარქივო ნომერი
- 157, 263
- მასალა
ქაღალდი მოთეთრო, დაწერილი ყავისფერი და შავი მელნით
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 1
- ზომები
- 152X158
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- განკვეთილობა
წერტილი ადგილ ადგილ
- მდგომარეობა
მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონს უობ (1784), ივლისის გ (3)
- ხელრთვა
-
- ბეჭედი
-
- შენიშვნა
1. მოქალაქე - იგულისხმებოდა თბილისში მცხოვრები ვაჭრები და ხელოსნები. ერეკლე II ხელს უწყობდა მოქალაქე ვაჭარ-ხელოსანთა უფლებრივ მდგომარეობას, რადგან მათ მიერ შექმნილი დოვლათი აძლიერებდა ქვეყნის ეკონიმიკას. 1770 წ. მეფე ერეკლემ დააკანონა მათთვის ხელსაყრელი საკუთრების ქალაქური წესი - უშვილოდ გარდაცვლილი მოქალაქის ქონება მეფეს აღარ მიჰქონდა, როგორც ეს ძველად იყო, არამედ მოქალაქის თუნდაც შორეულ მემკვიდრეს რჩებოდა.
2. ეშიკაღასბაში (ოსმალ. ეშიკ - ზღურბლი. აღა -ნ ბარონი, ბაში - თავი) – (იგივე მანდატურთუხუცესი) მეფის კარზე წესრიგის მეთვალყურე საპოლიციო აპარატის მოხელე; მეფის კარის დაცვის უფროსი. ეშიკაღასბაშის მოვალეობაში შედიოდა სასამართლოს მიერ გამოტანილი განაჩენის სისრულეში მოყვანა. იასაულების გაგზავნა სამართლის აღსასრულებლად. ვახტანგ მეფის სამართლის წიგნის მიხედვით ეშიკაღასბაშს ევალებოდა გაფანტულიყმების მოგროვება და პატრონისთვის დაბრუნება. სამეფო ეშიკაღასბაშის გარდა იყო ორი სახის ეშიკაღასბაში: ხალვათხანის/ქარხნების (ორი) და არმის/სასახლის (ორი). ეშიკაღასბაში როგორც ტერმინი XVII ს-ში როსტომ მეფემ შემოიღო. ექვემდებარებოდნენ: ბოქაულთუხუცესი, ბოქაული, სოიბათიასაული, ყორიასაული, იასაული, მემანდარი, ყაფიჩი. ძირითადად სასახლის მოხელეებად ითვლებოდნენ, თუმცა ტერიტორიულ-ადმინისტრაციულ მოხელეებადაც (კახეთის, ქართლის) იყვნენ. ყველა სახის ეშიკაღასბაში საპოლიციო აპარატის მოხელეები არიან.
3. პირი, ფ.1461, 9/37, 11v-12r.
