ქართული ისტორიული საბუთების კატალოგი

ნაცვლობის და სითარხნის წყალობის წიგნი კახეთის მეფე ალექსანდრესი და ბატონიშვილ ერეკლესი პანკისელ დათუნა სუხიაშვილისადმი

საუკუნე
XVIII
წელი
1737 წ. 10 მარტი
ტექსტის მატარებელი

ქაღალდი  

ავთენტურობა
დედანი
დაცულობის ადგილი
საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
შიფრი
1448/113
მასალა

ჭვირნიშნიანი ქაღალდი ღია ყავისფერი, შესრულებული შავი მელნით

ფორმა
კოდექსი
კეფების/ფურცლების რაოდენობა
1
ზომები
462x253
დამწერლობის სახეობა
  • მხედრული
განკვეთილობა

ორი წერტილი ყოველი სიტყვის შემდეგ

მდგომარეობა

მოღწეულია სრული სახით, რესტავრირებული

მითითებული თარიღი

ქორონიკონი უკე (1737), მარტის (ი)

დამტკიცება

ალექსანდრე/ალი მირზა ბაგრატიონი, დედოფალი დარეჯანი, დედოფალი მარიამი  

ხელრთვა
ბეჭედი
დამწერი
გამოცემები

დოკუმენტები საქართველოს სოციალური ისტორიიდან, რედ. ნიკო ბერძენიშვილი, 1940 წ. გვ. 399

შენიშვნა

1. ნაცვალი - მოხელე, ვისიმე მოადგილე. ნაცვლებად მცირე შეძლების აზნაურები ინიშნებოდნენ. ისინი მეთვალყურეობას უწევდნენ ქალაქში წესრიგის დაცვას;  სოფლად - მოურავის მოადგილე. ამასთანავე ევალებოდათ უცხო ქვეყნებში წამსვლელ-მომსვლელთა თვალის მიდევნება, რის შესახებაც ყოველდღიურ ანგარიშს აბარებდა მოურავს. გარდა ამისა ევალებოდა ვაჭრების მიერ ვაჭრობის წესების დაცვის მეთვალყურეობა. იგი წესრიგს ამყარებდა დოღისა და საერთოდ საზოგადოებრივი გართობის ადგილებში. მას ზომები უნდა მიეღო ხანძრისა და ეპიდემიების შემთხვევაში.

თარხანი (სპარს.) - თავისუფალი, როგორც ყმური დამოკიდებულებისაგან, ასევე სავალდებულო ხარჯისა და გადასახადებისაგან. თარხნობის წიგნი ეძლეოდა გლეხს ან მოქალაქეს. 

თარხნობა/სითარხნე (სპარს.) - გადასახადისგან გათავისუფლება, ეს ტერმინი შემოვიდა მონღოლთა ბატონობის შემდეგ ქართული ,,შეუვალობის სიგელის" სანაცვლოდ, რომელიც ნიშნავდა შეწყალებულ გადასახადს.