ბრძანება ერეკლე II-ისა მარტყოფის მოურავ სულხანისადმი, ჩიტრიკაშვილის მიერ დაკავებული ბეითალმანი მიწის თუშმალ გაბრიელისთვის ბოძების შესახებ
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1781 წ. 26 ოქტომბერი.
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- დედანი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1448/459
- ძველი სააღრიცხვო-საარქივო ნომერი
- 1
- მასალა
ქაღალდი მონაცრისფერო, დაწერილი შავი და ყავისფერი მელნით
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 1
- ზომები
- 155X189
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- განკვეთილობა
წერტილი ადგილ ადგილ
- მდგომარეობა
მოღწეულია სრული სახით, რესტავრირებული
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონსა უΩთ (1781), ღვინობისთვის კვ (ოქტომბრის 26)
- ხელრთვა
-
- ბეჭედი
-
- შენიშვნა
1. ბეითალმანი (არაბ) - ამოვარდნილი, უპატრონო ადგილი, სახლ-კარი; უმემკვიდრეოდ დარჩენილი ამოწყვეტილი ოჯახის ადგილ-მამული.
2. თუშმალი - სამეფო სამზარეულოს მოხელე, მზარეულების უფროსი. ,,სურსათის მიმცემი მოხელე“, ,,მოხელე, რომელიც აგემოვნებს საჭმელს და შემდეგ მიართმევს მეფეს“ . მზარეულთუხუცესი. იგი ამარაგებს სამზარეულოს პროდუქტებით და თვალყურს ადევნებს მათ წესის მიხედვით დახარჯვაზე, ოთხი თუშმალი ემსახურებოდა მეჯლისს. ისინი აკონტროლებდნენ სამზარეულოში მომუშავე მზარეულებს, წყლის მზიდავებს, მეშეშეებს, მეთეფშეებს და სხვა.
3. მოურავი - ეკონომი, მეურვე დანიშნული სამეფო ხელისუფლების მიერ. საბუთებში გვხვდება X-XI სს-დან. XVIII ს-ში მოურავის ფუნქციები გაიზარდა და იგი მმართველობის ადგილობრივი აპარატის მოხელეა ქალაქსა და სოფელში ითავსებდა სასამართლო მოხელის ფუნქციასაც. სოფლის მოურავი ინიშნებოდა სამეფო ხელისუფლების მიერ. XVIII ს-ის ქართლა და კახეთში 38-38 მოურავი იყო და ჰყავდათ მოურავთუხუცესი. ეს თანამდებობა არ იყო მემკვიდრეობითი.
4. მინაწერები v-ზე: ა.) ქ. ეს წიგნები მეფის ირაკლის ოქმებია; ბ.) თუშმალიშვილებისა".
3. პირი, ფ.1461, 7/30, 15r.
