არზა ზურაბ ნახუცრიშვილის, მეფე ბაქარის მიერ ნაწყალობევი ბეითალმანი მამულის ბეცია თარხნიშვილის მიერ წართმევის თაობაზე ოქმი ერეკლე II-ისa ეშიკაღასბაშ დიმიტრისადმი მამულის პატრონისთვის დაბრუნების შესახებ
- საუკუნე
- XVIII
- წელი
- 1780 წ. 30 აგვისტო
- ტექსტის მატარებელი
ქაღალდი
- ავთენტურობა
- პირი
- დაცულობის ადგილი
- საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი.
- შიფრი
- 1450, 24/49, 49v-50v
- მასალა
ქაღალდი ცისფერი, დაწერილი შავი მელნით.
- ფორმა
- კოდექსი
- კეფების/ფურცლების რაოდენობა
- 1
- დამწერლობის სახეობა
-
- მხედრული
- მდგომარეობა
მოღწეულია სრული სახით, კარგ მდგომარეობაში.
- მითითებული თარიღი
ქორონიკონსა უΩჰ (1780), აგვისტოს ლ (30).
- ბეჭედი
-
- შენიშვნა
1. ბეითალმანი (არაბ) - ამოვარდნილი, უპატრონო ადგილი, სახლ-კარი; უმემკვიდრეოდ დარჩენილი ამოწყვეტილი ოჯახის ადგილ-მამული.
2. ეშიკაღასბაში (ოსმალ. ეშიკ - ზღურბლი. აღა - ბატონი, ბაში - თავი) – იგივე მანდატურთუხუცესი, მეფის კარზე წესრიგის მეთვალყურე საპოლიციო აპარატის მოხელე; მეფის კარის დაცვის უფროსი. ეშიკაღასბაშის მოვალეობაში შედიოდა სასამართლოს მიერ გამოტანილი განაჩენის სისრულეში მოყვანა. იასაულების გაგზავნა სამართლის აღსასრულებლად. ვახტანგ მეფის სამართლის წიგნის მიხედვით ეშიკაღასბაშს ევალებოდა გაფანტულიყმების მოგროვება და პატრონისთვის დაბრუნება. სამეფო ეშიკაღასბაშის გარდა იყო ორი სახის ეშიკაღასბაში: ხალვათხანის/ქარხნების (ორი) და არმის/სასახლის (ორი). ეშიკაღასბაში როგორც ტერმინი XVII ს-ში როსტომ მეფემ შემოიღო. ექვემდებარებოდნენ: ბოქაულთუხუცესი, ბოქაული, სოიბათიასაული, ყორიასაული, იასაული, მემანდარი, ყაფიჩი. ძირითადად სასახლის მოხელეებად ითვლებოდნენ, თუმცა ტერიტორიულ-ადმინისტრაციულ მოხელეებადაც (კახეთის, ქართლის) იყვნენ. ყველა სახის ეშიკაღასბაში საპოლიციო აპარატის მოხელეები არიან.
3. პირი, ხეც, Hd 4622.
